Abstract


SPOR LİSESİ ÖĞRENCİLERİNİN EMPATİK EĞİLİM DÜZEYİNİN BİLİŞSEL ESNEKLİĞE ETKİSİ: BİR YAPISAL EŞİTLİK MODELİ

Araştırmanın amacı, spor lisesinde öğrenim görmekte olan bireylerin empatik eğilim düzeyinin bilişsel esneklik üzerindeki etkisinin belirlenmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2018-2019 güz döneminde Ankara ili sınırlarında yer alan bir spor lisesinde öğrenim görmekte olan 94’ü kadın, 105’i erkek olmak üzere toplam 199 katılımcı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak; kişisel bilgi formu ile birlikte Lawrence, Shaw, Baker, Baron-Cohen ve David (2004) tarafından geliştirilip Çolakoğlu (2015) tarafından uyarlanan Empatik Eğilim Eğilim Ölçeği ve Martin ve Rubin (1995) tarafından geliştirilip Çelikkaleli (2014) dilimize uyarlanan olan Bilişsel Esneklik Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler ile birlikte Independent-Samples T Testi, Pearson Korelasyon ve kurgulanan teorik modelin testini amaçlayan bir yapısal eşitlik modellemesi kullanılmıştır. Analizler sonucunda katılımcıların empatik eğilimlerinin ortalamanın biraz üzerinde olduğu ifade edilebilir (x¯=3.61). Bununla beraber Bilişsel Esneklik Ölçeğinden alınan ortalama puan (x¯=4.52) dikkate alındığında, katılımcıların bilişsel esneklik düzeyinin ortalamanın üzerinde iyi bir seviyede olduğu ifade edilebilir. Empatik eğilim düzeyi cinsiyet değişkeni ele alınarak incelendiğinde kadın katılımcıların lehine anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiştir, t(197)=-4.16, p<.05. Katılımcıların empatik eğilimleri (gizil değişken) ile bilişsel esneklikleri (gözlenen değişken) arasındaki yapısal eşitlik modeli sonuçları incelendiğinde, gizil ve gözlenen değişkenler arasında anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir (ß1=1.15, ß2=-.94, ß3=-.07; p>.05). Modele ait Squared Multiple Correlations (R2) değeri ise bilişsel esnekliğin %04’ ünün açıklandığını göstermektedir.



Keywords

Spor lisesi, empatik eğilim, bilişsel esneklik, yapısal eşitlik modeli.





References