Abstract


SINIF ÖĞRETMENLERİNİN MATEMATİK DERS KİTAPLARINA İLİŞKİN METAFORİK ALGILARININ ANALİZİ

Eğitim-öğretim sürecinde eğitsel amaçlara ulaşabilmek için farklı araç-gereçler kullanılmaktadır. Bu araç-gereçler öğrencilerin derse karşı ilgisini ve katılımını sağlarken, farklı öğrenme deneyimleri sunarak kalıcı öğrenmenin gerçekleşmesine katkı sunmaktadır. Eğitim-öğretim faaliyetlerinde yaygın olarak kullanılan materyallerden birisi de ders kitaplarıdır. Ders kitapları öğretmen ve öğrenciler için birincil kaynak konumunda en fazla kullanılan materyallerdir. Bu kapsamda araştırmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin matematik ders kitapları kavramına yönelik algılarını metaforlar yoluyla ortaya koymaktır. Olgu bilim deseninde gerçekleştirilen bu araştırmanın çalışma grubunu 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Afyonkarahisar ili İscehisar ilçesinde devlet okullarında çalışmakta olan 120 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırma verileri içeriği ‘‘Matematik ders kitapları ……….…… gibidir. Çünkü………………’’ şeklinde olan formun doldurulmasıyla elde edilmiştir. Çalışma bulgularına göre sınıf öğretmenleri toplam 90 adet geçerli metafor üretmiş ve bu metaforlar 9 kategori altında toplanmıştır. İfade edilen metaforlar karmaşık-anlaşılmaz, eksik-yetersiz, beklentiyi karşılayamama, değerli-zengin, eğlenceli-keyif verici, önemli-gerekli, sıkıcı-monoton, yorucu-uğraştırıcı, rehber-yol gösterici kategorileri altında toplanmıştır. Sınıf öğretmenleri tarafından ortaya konulan metaforlardan en fazla tekrar edilenler; labirent, bulmaca, boş kutu, boş küme, karmaşa, anahtar, çorba, hayat, hikaye, kabus, kanatsız kuş, kuru ağaç, lego, merdiven, okyanus, oyun, salata, sarmaşık, yüklü bir kamyon şeklinde sıralanmıştır. Araştırma sonucunda, matematik ders kitaplarına ilişkin sınıf öğretmenlerinin %68.33’ünün olumsuz, %31.67’sinin olumlu algıya sahip olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuca göre sınıf öğretmenlerinin büyük bir çoğunluğu matematik ders kitaplarında yer alan konu anlatımlarını karmaşık, sıkıcı ve yorucu bulmaktadır. Ayrıca ders kitaplarında yeterli sayıda örnek, etkinlik ve sorunun da yer almadığı ifade edilmiştir. Buna rağmen bir kısım öğretmen ise, derslerin sistemli bir şekilde yürütülmesinde temel bilgi kaynağı olan matematik ders kitaplarının yol gösterici önemli bir materyal olduğunu ifade etmiştir.



Keywords

Sınıf öğretmeni, matematik ders kitapları, metafor, algı.





References