Abstract


TÜRKÇENİN YABANCI DİL OLARAK ÖĞRETİMİNDE “ARACI DİL” KULLANIMI

Yabancı dil öğretiminde “aracı dil/ anadil” den faydalanma üzerine birçok görüş bulunmaktadır. Bu görüşlerin bir kısmı belirli düzeylerde, belirli ölçüde anadil/ aracı dil kullanımını uygun bulurken bir kısmı da kesinlikle kullanılmaması gerektiğini savunmaktadır. Anadil edinimi ve yabancı dil öğrenimi birbirinden farklı olgulardır. Bu sebeple yabancı dil öğretiminde amaç, hedef kitle ve öğrenme ortamına göre öğreticilerin yöntemleri değişmektedir. Yeni bir dili öğrenmeye sıfırdan başlayan öğrenci, ister istemez beynindeki anadil kodlarıyla yeni dili öğrenmenin yollarını geliştirecektir. Öğreticiler de başlangıç düzeyindeki öğrenciyi ve dersin akışını rahatlatmak amacıyla hazır dil kodlarından faydalanacaktır. Bu çalışmada Türkçenin yabancı dil olarak öğretildiği sınıflarda öğreticilerin aracı dile başvurup başvurmadıklarını, başvuruyorlara tercih ettikleri aracı dilin ne olduğunu ve bu dilden ne sebeple, hangi durumlarda, ne sıklıkla faydalandıklarını tespit etmek amaçlanmıştır. Çalışma nitel bir araştırma olup tarama modeline bağlı doküman incelemesi tekniği ile gerçekleştirilmiştir. ___ Üniveristesi TÖMER’de 2020-2021 öğretim yılında uzaktan çevrimiçi yapılan Türkçe derslerinin videolarına erişim sağlanmıştır. A temel düzeyde 6 hafta, üç sınıfın 10 öğreticisine ve 30 öğrencisine ait ders kayıtları izlenmiştir. Bulgular betimsel içerik analiziyle değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre öğreticilerin aracı dile başvurduğu, tercih ettikleri aracı dilin İngilizce olduğu, bu dili tercih etme sebeplerinin öğrencilerin çoğunluğunun bildiği ortak dil olmasından ve kendilerinin bu dilde yetkin olmalarından kaynaklandığı tespit edilmiştir. Öğreticilerin aracı dili en yoğun kullandıkları hafta ilk ders haftasıdır. Öğrencilerin bildikleri Türkçe kelime sayısı arttıkça öğreticilerin kullandıkları İngilizce kelime sayısı da ters orantılı olarak azalmıştır. Öğreticilerin hepsinin derslerde aracı dile başvurmalarının ortak sebepleri ise sistemi tanıtmak, yönergeleri ve talimatları açıklamak, kendini tanıtmak ve öğrenciyi tanımak, yeni kelimeleri açıklamak, dil bilgisi kurallarını açıklamak, ödev vermek, soru



Keywords

Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi, aracı dil, dil öğretiminde anadilden/ aracı dilden faydalanma, yabancı dil öğretimi.





References