Abstract


ENGELLİ BİREYLERDE SPORA KATILIM MOTİVASYONLARININ BAZI DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

Bu çalışmanın amacı, engelli bireylerde spora katılım motivasyonlarının bazı değişkenler açısından incelenmesidir. Çalışma grubunu; ortopedik engelli (n=105), işitme engelli (n=98) ve görme engelli (n=74) olmak üzere toplam 277 (135 kadın, 142 erkek) gönüllü birey oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak; Tekkurşun Demir ve arkadaşları (2018) tarafından geliştirilen, “Engelli Bireylerde Spora Katılım Motivasyon Ölçeği (EBSKMÖ) ve “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Verilerin analizinde istatistiksel yöntem olarak; betimsel istatistik, bağımsız gruplar için t-testi, tek yönlü varyans analizi (Anova) ve gruplar arası farklılığı ortaya koymak için Scheffe testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, spora katılım motivasyonu ortopedik engelli bireylerin ölçek puan ortalaması, dışsal motivasyon ve motivasyonsuzluk düzeylerinin görme engelli bireylerden istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek olduğu saptanmıştır. Ortopedik engelli erkeklerin aynı engel grubu içerisinde motivasyonsuzluk düzeylerinin kadın bireylerden anlamlı olarak yüksek olduğu, işitme engelli kadınlarında aynı engel grubu içerisinde dış motivasyon puanlarının erkek engelli bireylerden yüksek motivasyona sahip oldukları tespit edilmiştir. Engel oluş zamanına göre spora katılım motivasyon düzeylerinde anlamlı bir farklılık olmadığı görülmüştür. Bireysel sporlara ilgi duyan engelli bireylerin aynı engel grubu içerisinde takım sporlarına ilgi duyan engelli bireylere göre ve düzenli spor yapan engelli bireylerin, düzenli spor yapmayan engelli bireylere göre spora katılım motivasyonlarının yüksek olduğu bulunmuştur. Diğer bir değişken olan kardeş sayısı 3 ve 4/+ üzeri olan engelli bireylerin, 1 kardeş, 2 kardeş ve hiç kardeşi olmayan bireylere göre spora katılım motivasyonlarının da daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Ortopedik, işitme ve görme engelli bireylerin engel türü, cinsiyet, ilgi duydukları spor branşı, düzenli spor yapıp yapmama durumu ve kardeş sayısı gibi değişkenlere bağlı olarak farklılık gösterdiği söylenebilir



Keywords

Engelli birey, bireysel sporlar, takım sporları, spora katılım motivasyonu.





References