Şehir, toplumların tarihsel yapısı, yaşam tarzları ve kültür düzeyi ile yaşadığı ve bulunduğu ortamın coğrafî koşullarında şekillenmiş bir sentezdir. Başka bir ifade ile şehir, bulunduğu coğrafyanın eseri olup evrensel, bölgesel ve yerel süreçlerin etkisi altında ve rekabete dayalı olarak kendi kurallarını oluşturan ve yaşayan bir organizmadır. Birbirinden farklı toplumlarca kalıcı yerleşmelere sahne olan Anadolu, doğal ve beşeri yapısının sağladığı avantajlar sayesinde farklı fonksiyonlara sahip birçok yerleşim yerinin kurulduğu bir coğrafyadır. Burada kurulan yerleşim yerleri siyasî, sosyal, ekonomik ve kültürel gelişmeler açısından bazen merkezî bir konumda yer alırken, bazen de küçük şehirler, kasabalar hatta köyler şeklinde varlıklarını devam ettirmişlerdir. Anadolu’da bulunan yerleşim yerleri içerisinde, özellikle siyasi, askeri ve ticari açıdan önemli bir merkez noktası konumunda bulunan Sivas şehri, bulunduğu coğrafyayı derinden etkilemiştir. İlkçağdan itibaren Hitit, Pers, Makedonya, Roma, Selçuklu ve Osmanlı gibi birbirinden farklı devletlerin egemenliğinde şekillenen şehrin dokusu ve fiziki yapısı zaman içerisinde siyasi olaylar, savaşlar ve nüfus hareketleri sonucunda sürekli değişim göstermiştir. Bunun etkisiyle Sivas şehrinin kurulması, adının kaynağı, şehrin ne zaman ve hangi konumda kurulduğu konusunda dahi farklı görüşler ileri sürülmektedir. En genel geçer kabul edilen görüşe göre Sivas şehrinin fiziki yapılanması, M.S. 17 yılında, Romalılar döneminde Sebasteia olarak adlandırılan günümüzde ise Toprak Tepe olarak bilinen şehir merkezindeki 30 metre yüksekliğindeki alanda başlamıştır. Malazgirt zaferinden (1071) kısa bir süre sonra Büyük Selçuklulara tâbi Danişmentliler eline geçen Sivas, bu döneminde fizikî yapılanmada görünüm olarak İslâm şehirlerine benzer şekilde hızla değişmiştir. Türk-İslam sentezli bu değişim, Türkiye Selçuklu, İlhanlılar, Eratna ve Kadı Burhanettin beylikleri ile Osmanlı Devleti dönemlerinde de devam etmiştir.

Sivas, Roma, Selçuklu, şehir, imar, iskân