Değerler sosyal yaşamı oluşturan ve toplumsal uyumu sağlayan en önemli unsurlardandır. Sosyal ve kültürel devamlılık için değerlerin gelecek kuşaklara aktarımı önem arz etmektedir. Değerlerin nesillere ulaştırılmasında ise edebiyatın ve şiirin önemli bir yeri mevcuttur. Edebiyat alanında yapılan çalışmalarda örtük şekilde verilen değer ifadeleri öğrencilerin zihninde daha fazla yer edebilmektedir. Alanında popüler ve örnek olan şahsiyetlerin bir sözü, bir cümlesi veya bir mısrası, telkin yoluyla kazandırılmaya çalışılan değerlere oranla daha etkili ve kalıcı olabilmektedir. Dolayısıyla yazarlığı ve şairliği ile tanınmış Sezai Karakoç’un eserleri bu kapsamda incelemeye değerdir. Bu araştırmada nitel bir çalışma yöntemi olan “doküman analizi” ile Sezai Karakoç’un Leylâ ile Mecnun şiiri değerler eğitimi açısından incelenmiş, değerlerin tespitinde ise değerler tasnifi esas alınmıştır. Verilerin toplanma sürecinden sonra içerik analizi yapılarak verilerin analizi gerçekleştirilmiştir. Tasnif sonucu belirlenen değerler evrensel-ulusal değerler başlığı altında sınıflandırılmıştır. Değerlerin tespit edilme sayıları ve tespit edildiği sayfalar tablo yardımıyla ortaya konmuştur. Tabloların ardından ait oldukları alt başlığa göre değerlerin açıklamaları yapılmış ve ilgili sayfadaki örnekleri verilmiştir. Çalışma sonucunda şiirde 148’i evrensel, 33’ü ulusal olmak üzere toplam 181 değer ifadesi tespit edilmiştir. Şiirde en çok belirlenen değer; dinî inanç (f=18) olup onu sevgi (f=11), barış yanlısı/barışsever olma (f=10), doğaya duyarlı olma (f=10), ümitli/iyimser olma (f=8), tarihî/kültürel mirasa duyarlı olma (f=8), değerlerinin takip ettiği görülmüştür. En az tespit edilen bazı değerler arasında ise memleket sevgisi ve özlemi (f=1), eşitlik (f=1), vefalı olma (f=1), girişimci/üretici olma (f=1), güven/güvenilir olma (f=1) değerleri yer almaktadır. Sonuç olarak şiirin özellikle evrensel ve manevi değerler açısından zenginlik barındırdığı tespit edilmiştir. Yapılan çalışma, bu konuda alan yazınındaki boşluğu da doldurmuştur. Değerler eğitimi sürecinde şiirden istifade edilerek birçok bilgi ve değer aktarımının yapılabileceği görülmektedir.

Sezai Karakoç, şiir, değerler, Leylâ ile Mecnun.