Abstract


TOKSİK LİDERLİĞİN ÖĞRETMENLERE ve OKULLARA YANSIMALARI

Bu araştırmanın amacı okul yöneticilerinin hangi davranışlarının öğretmenler tarafından “toksik liderlik” davranışı olarak algılandığını betimlemek; bu davranışların okullar üzerindeki olumsuz yansımalarını ortaya çıkarmaktır. Araştırma Schmidt’in (2008) toksik liderlik tanımlamasının beş boyutlu yapısı (unpredictability, authoritarian leadership, narcissism, abusive supervision, self promotion) temelinde gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma, nitel araştırma yöntemlerinden biri olan fenomenolojik yaklaşım ile tasarlanmıştır. Bu kapsamda 71 farklı öğretmenden, okul liderleriyle yaşadığı olumsuz anıları toplanmış, veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir. Bulgular, toksik liderliğin beş boyutlu yapısı temelinde ele alından toksik liderlik davranışlarının, 21 kategoride toplandığını göstermiştir. Toksik liderliğin okula yansımalarına ilişkin bulgulara bakıldığında ise okul içinde olumsuz duygular geliştirme, okul müdürü ile iletişimi kesme, müdüre güvensizlik, örgütsel vatandaşlık davranışlarında azalma / ekstra performans göstermeme, özyeterlik algısında düşüş, değersizlik ve umutsuzluk, okul bağlılığında düşüş, okula ve mesleğe yabancılaşma, mesleki performans düşüklüğü, muhalif davranışlarda artış/yönetsel direktifleri dikkate almama, moral, motivasyon düşüklüğü ve isteksizlik, örgütsel sessizlik, iş yavaşlatma, inisiyatif almaktan kaçınma ve tükenmişlik kategorilerine ulaşıldığı görülmüştür. Ulaşılan sonuçlara dayalı olarak öneriler geliştirilmiştir.



Keywords

Toxic leadership, unpredictability, authoritarian leadership, narcissism, abusive supervision, self promotion





References