Metaphors, as elements that reflect the richness of meaning and expression of the language, are the indicators that best reflect the perception of concepts by people who share a common culture. In this respect, it is thought that it is important to determine how the diwan literature, which is the product of an average of 600 years, is perceived today, and which images and indicators are used as a means of concretization for this concept. The aim of this study is to determine the metaphors that concretize the perceptions of students who took courses of diwan literature related to divan literature during their undergraduate education in both the Turkish education department and Turkish language and literature department. This study uses the phenomenology design, which is one of the qualitative research methods. The research group was selected by the convenience sampling technique. Data were collected from a total of 133 students, 90 females and 43 males. The research's data were gathered using a semi-structured interview form consisting of two questions, then analyzed using content analysis and discourse analysis methods. In this study, it has been concluded that the metaphors produced by the students studying in Turkish education and Turkish language and literature departments for the concept of diwan literature are numerous and conceptually quite diverse. It was concluded that the teacher candidates united around some common concepts and mostly used the concepts of books, trees, puzzles, roses and novels as metaphors, and a total of 53 different metaphors were produced. It has been determined that female and male teacher candidates generally produce similar metaphors. Male teacher candidates concretized the concept of diwan literature most in the context of diversity, mystery, difficulty and informativeness. It was observed that female teacher candidates mostly discussed the concept of diwan literature in terms of depth of meaning, informativeness, antiquity, enjoyment and difficulty. The results obtained in this study revealed that students have positive perceptions towards diwan literature.

conceptual metaphor, diwan literature, concretization

Metaforlar dilin anlam ve anlatım zenginliğini yansıtan unsurlar olarak ortak kültürü paylaşan kişilerin kavramları algılayışını en iyi yansıtan göstergelerdir. Bu bakımdan ortalama 600 yıllık bir dönemin ürünü olan divan edebiyatının günümüzde nasıl algılandığının, hangi imaj ve göstergelerin bu kavrama yönelik somutlaştırma aracı olarak kullanıldığının belirlenmesinin önemli olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı, lisans öğrenimleri sırasında divan edebiyatıyla ilgili dersler alan Türkçe Eğitimi Bölümü ve Türk dili ve edebiyatı bölümü öğrencilerinin divan edebiyatı kavramına ilişkin algılarını somutlaştıran metaforları belirlemektir. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan olgu bilim deseni kullanılmıştır. Araştırma grubu kolay ulaşılabilir örnekleme tekniği ile seçilmiştir. 90’ı kız, 43’ü erkek olmak üzere toplam 133 öğrenciden veri toplanmıştır. Araştırmanın verileri yarı yapılandırılmış, iki sorudan oluşan görüşme formuyla toplanmıştır. Çalışmada toplanan veriler içerik analizi ve söylem analizi yöntemleri kullanılarak çözümlenmiştir. Bu çalışmada, Türkçe eğitimi ve Türk dili ve edebiyatı bölümlerinde okuyan öğrencilerin divan edebiyatı kavramına yönelik ürettikleri metaforların sayıca fazla ve kavramsal açıdan oldukça çeşitli olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmen adaylarının ortak bazı kavramlar etrafında birleştikleri; en çok kitap, ağaç, bulmaca, gül ve roman kavramlarını metafor olarak kullandıkları sonucuna ulaşılmıştır. Yalnızca birer kez değinilen metaforların sayısına bakıldığında 53 farklı metaforun üretildiği tespit edilmiştir. Kız ve erkek öğretmen adaylarının genel olarak birbirilerine benzer metaforlar ürettikleri tespit edilmiştir. Erkek öğretmen adayları divan edebiyatı kavramını en çok çeşitlilik, gizemlilik, zorluk ve bilgilendiricilik bağlamlarında somutlaştırmıştır. Kız öğretmen adaylarının divan edebiyatı kavramını en fazla anlam derinliği, bilgilendiricilik, eskilik, zevklilik ve zorluk bağlamlarında ele aldıkları görülmüştür. Bu araştırmada elde edilen sonuçlar öğrencilerin divan edebiyatına karşı olumlu algılarının bulunduğunu göstermiştir.

kavramsal metafor, divan edebiyatı, somutlaştırma